به نقل از «خرداد»

امضاکننده «روزنه‌گشایی» دلیل رای ندادن محمد خاتمی را افشا کرد | استراتژی اصلاح‌طلبانه؟

تاریخ انتشار: ۱۹ اسفند ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۹۱۶۸۷۹

جلایی پور گفت: مشی کلی جناب آقای خاتمی و اظهارات اخیرشان در طراز رهبری تکثرپذیر این جریان و نشانگر این است که رای ندادن‌شان در این دوره نه انتخابی استراتژیک که نوعی تلاش برای همدلی عاطفی با ناراضییان رای‌ندهنده بوده است.

روزنامه هم میهن در گفتگو با حمیدرضا جلایی پور به وضعیت «اصلاح‌‏طلبان پس از ۱۱ اسفند» پرداخته است، که در ادامه می خوانید؛

‌آینده اصلاح‌طلبان را بعد از انتخابات ۱۱ اسفند چطور ارزیابی می‌کنید؟

این آینده به عوامل متعددی بستگی دارد که بخشی‌ از آن قابل پیش‌بینی نیست.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

با این حال به نظرم باید بین آینده اصلاح‌طلبی (تغییرخواهی تدریجی و خشونت‌پرهیز و قانونی در مسیر بسط دموکراسی، توسعه، عدالت و آزادی) و آینده اصلاح‌طلبانی که به‌دنبال تغییرات سریع‌تر ساختاری هستند، تفکیک ایجاد کرد. به آینده اصلاح‌طلبی خوش‌بینم، چون به نسبت انقلابی‌گری ناآرام (تغییر دفعی خشونت‌آمیز)، انقلابی‌گری آرام (تغییر دفعی خشونت‌پرهیز) و اقتدارگرایی واپس‌گرا در وضعیت موازنه قوای کنونی و شرایط ساختاری و نهادی حاکمیت و جامعه ایران (نظم دوبُنی/هیبریدی و دسترسی محدود) ممکن و مطلوب‌تر است. اما آینده سیاسی اصلاح‌طلبان به نظرم بستگی به تعهد عملی‌شان، هم به اهداف (دموکراسی و آزادی و عدالت و توسعه) و هم به مسیر و روش (تدریجی‌) دارد.

‌تفرقه‌ای که بین اصلاح‌طلبان ایجاد شد؛ روزنه‌گشاها و جبهه اصلاحات؛ چه تاثیری بر آینده اصلاح‌طلب‌ها خواهد گذاشت؟

به این دوگانه قائل نیستم. بیانیه روزنه‌گشایی یک بیانیه تحلیلی و راهبردی خطاب به نیروهای سیاسی و مدنی (از جمله اعضای جبهه اصلاحات بود) و نه یک جبهه یا تشکل یا لیست انتخاباتی. بخشی از نیروها در میان اصلاح‌طلبان با پیشنهاد بیانیه برای روزنه‌گشایی در انتخابات ۱۴۰۲ همراهی نکردند و بخشی از نیروهای اصلاح‌طلب و میانه‌رو همراهی کردند و در عمل هم روزنه‌هایی فراتر از انتظار اولیه گشوده شد (۵ موردش را در یادداشت روزنامه اعتماد توضیح دادم و اینجا تکرار نمی‌کنم).

هر دو گرایش در جبهه اصلاحات هم حامیانی دارد و هر دو گرایش به مصوبه جبهه مبنی بر لیست ندادن به نام جبهه و ائتلاف اصلاح‌طلبی پایبندی داشتند. برآورد من این است که بعد از انتخابات و در انتخابات ۱۴۰۴ هم بخش بزرگ‌تری از جبهه و اصلاح‌طلبان و میانه‌روها به سمت تقویت میانه (به جای قطبی‌سازی) و روزنه‌گشایی تدریجی و جدی گرفتن مداخله انتخاباتی حرکت می‌کنند و بخش دیگری هم که از امکان اصلاح ناامیدند، به انواع گذارگرایی گرایش شفاف‌تری پیدا می‌کنند. امیدوارم هاضمه جبهه اصلاحات برای پذیرش و پوشش تکثر افزایش یابد. همچنین امیدوارم کسانی که به گزینه‌های فرااصلاحی و گذارگرایی متمایل می‌شوند، لااقل نخواهند ذیل نام اصلاحات چنین کنند؛ چون آینده نهادهای اصلاح‌طلبان و ظرفیت گشایش‌گری مصلحانه‌شان را با مشکل مواجه می‌کند.

 

‌عدم مشارکت آقای خاتمی در انتخابات و اظهارات اخیر ایشان آیا منجر به تغییر رویکردی در دو گروه اصلاح‌طلب موافق و مخالف شرکت در انتخابات خواهد شد؟

مشی کلی جناب آقای خاتمی و اظهارات اخیرشان در طراز رهبری تکثرپذیر این جریان و نشانگر این است که رای ندادن‌شان در این دوره نه انتخابی استراتژیک که نوعی تلاش برای همدلی عاطفی با ناراضاییان رای‌ندهنده بوده است. ارزیابی من از منظومه بینش و منش ایشان و حتی محتوا و کلیدواژه‌های همین صحبت اخیرشان (از جمله تاکید بر مصالحه/توافق و مردم‌سالاری توسعه‌گرا که از محورهای اصلی بیانیه روزنه‌گشایی هم بود و لازمه‌اش تقویت میانه‌است و نه قطبش) این است که ایشان همچنان بین جامعه‌محوری و جدی گرفتن انتخابات‌های بعدی، تعارضی نمی‌بینند.

شخصاً فکر می‌کنم خود رای ندادن ایشان در این دوره شاید کمی در جهت عکس اهدافی که در صحبت‌شان ذکر کرده بودند، عمل کند و ناخواسته امکان نقش‌آفرینی‌ مجموعه‌ نهادهای اصلاح‌طلبان در تسهیل مصالحه و توافق و تمهید شرایط مردم‌سالاری توسعه‌گرا را سخت‌تر کند و مثلاً با رای سفید در برابر دوربین‌ها هدف ایشان بیشتر تامین می‌شد. اما گرایش غالب ایشان که در صحبت‌های اخیر هم متجلی است می‌تواند در آینده با گشایش‌گری انتخاباتی و افزایش ظرفیت نهادهای اصلاح‌طلبان سازگار باشد.

‌آیا شرکت نکردن آقای خاتمی منجر به تغییری در رویکردهای حاکمیت و هیئت‌های نظارت و شورای نگهبان در انتخابات آینده خواهد شد یا خیر؟

امیدوارم، گرچه تجربه سال‌های گذشته در ایران و سایر نظم‌های دسترسی محدود نشان داده است که عناصر اقتدارگرای این حاکمیت‌ها از کناره‌گیری دغدغه‌مندان مردم‌سالاری و توسعه استقبال می‌کنند و در برابر فشارِ صرف بر سرکوب می‌افزایند و پیشروی می‌کنند اما انتخابات ۱۳۹۸ و ۱۴۰۰ هم با همین حدود مشارکت پایین متاسفانه به گشایش منجر نشد. مداخله اصلاح‌گران و افزایش ظرفیت‌هایشان برای توافق‌سازی و ذی‌نفع‌سازی برای توسعه و دموکراسی است که می‌تواند به گشایش تدریجی در آینده منجر شود و لازمه‌اش تقویت میانه و حد وسط سیاسی است. در طول سال گذشته اکثر نیروها (از جمله بخشی از جبهه اصلاحات) کمی به سمت قطب سیاسی گام برداشتند و میانه سیاسی نحیف شد، اما خوشبختانه بعد از انتخابات در میان اکثر نیروها، از جمله بخشی از جبهه و اصلاح‌طلبان و اصولگرایان، نوعی تغییر جهت به سمت میانه دیده می‌شود که در صورت تداوم می‌تواند نویدبخش شود. واقعیت بهترین تعدیل‌کننده است. مشارکت ۴۱ درصدی و ورود ده‌ها نیروی میانه به مجلس (چند برابر مجلس ۱۳۹۸) هم احتمالاً به تعدیل هر دو نیروی مشارکت‌گریز و اقتدارگرا کمک می‌کند. بلندمدت‌نگری برای اصلاح‌گری ضروری است.

منبع: خرداد

کلیدواژه: جبهه اصلاحات اصلاح طلبان آینده اصلاح روزنه گشایی آقای خاتمی رای ندادن

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.khordad.news دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خرداد» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۹۱۶۸۷۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

نامه سرگشاده محسن رضایی خطاب به محمد خاتمی/ بیانیه فلاحیان در مورد ارتکاب به قتل فرزندش

هاشمی رفسنجانی روز ششم اردیبهشت سال ۱۳۸۰ در مورد در مورد دیدار با برخی چهره‌های مقاومت، نامه محسن رضایی به خاتمی و بیانیه فلاحیان نوشته‌است.

به گزارش شرق، متن کامل خاطرات هاشمی رفسنجانی را می‌خوانید:

[آقای محمد زهیر مشارقه]، معاون رئیس‌جمهور سوریه آمد. قدردانى کرد، از حمایت ایران از مردم فلسطین و لبنان و سوریه و اظهار امیدوارى نمود که تصمیمات کنگره حمایت از انتفاضه [فلسطین]، ثمربخش باشد. من گفتم که دولت‌هاى اسلامى و حتى فلسطینى‌هاى خارج از فلسطین، از انجام وظایف خود کوتاهى مى‌کنند و اسرائیل کوتاه نخواهد آمد و ممکن است فشار بر سوریه و لبنان را هم اضافه کند. دیروز آقاى [سلیم] زعنون، [رئیس شورای عالی فلسطین] گفت، در سیاست [آریل] شارون، [نخست‌وزیر اسرائیل] هست که با فشار بر سوریه و لبنان، غیرمستقیم فلسطینى‌ها را تحت فشار قرار دهد که از انتفاضه دست بردارند.

[آقاى خالد مشعل، رهبر جنبش مقاومت اسلامى فلسطین به همراه] سران حماس و بعضى گروه‌هاى فلسطینى آمدند. تشکر کردند از حمایت‌هاى ایران و ابراز امیدوارى نمودند که پیروزی مقاومت اسلامى در لبنان، در فلسطین هم تکرار شود. گفتم، اگر همه بار‌ها بر دوش فلسطینی هاى داخل اراضى اشغالى باشد، کم‌‍‌کم ضعیف مى‌شوند. باید فلسطینى‌هاى خارج و دولت‌هاى عربى، دست به اقدامات عملى بزنند؛ گفتند، برنامه‌ریزى خواهند کرد. دولت آمریکا، شرکت‌کنندگان در کنفرانس حمایت از انتفاضه را تهدید کرده که نام آن‌ها را در لیست تروریست‌ها ثبت مى‌کنند.

تا شب در دفترم کار کردم. شب، براى مراسم هفدهمین سالگرد شهادت شهید مهدى شاه‌آبادى و پنجاهمین سال رحلت پدرش [آیت‌الله میرزا محمدعلى شاه‌آبادى]، به حسینیه ارشاد رفتم. سخنرانى مفصلى دربارۀ نقش اسلام و روحانیت در تاریخ و توطئه‌هاى استکبار و تربیت افراد صالح و من‌جمله امام راحل در زمان رضاخان نمودم.

در روزنامه‌هاى امروز، نامه سرگشاده آقاى محسن رضایى، [دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام] به آقاى [سیدمحمد] خاتمى، [رئیس‌جمهور] مورد توجه است که انتقادات زیادى دارد. رسانه‌هاى خارجى هم به آن پرداخته‌اند. نیروى انتظامى، با صدور اعلامیه‌اى بیانیه آقاى [علی] فلاحیان، [وزیر اسبق اطلاعات]، در مورد حادثه فرزندش را تأیید کرده و گفته آن مأمور [نیروی انتظامی]، به نام خسرو میربیگى، به‌خاطر تخلفات در حال تصفیه بوده و با اشرار همکارى داشته است. قبل از این بیانیه، بسیارى از رسانه‌هاى داخلى و خارجى، علیه آقای فلاحیان، مطالبى نوشته بودند.